Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Zeven redenen om met een pen te blijven schrijven
De pen is machtiger dan het zwaard. Met deze woorden begon ik een eerder artikel over de pen. Dat artikel ging niet zozeer over schijven met een pen, maar over het gebruik van de pen als favoriet tijdverdrijf tijdens vergaderingen: ‘We krassen, peuteren, schroeven en timmeren ermee of kauwen erop. De pen doet dienst als roerstaaf of als handige verlenging van onze vingers. We dirigeren ermee en bakenen er ons territorium mee af.’ De vraag is hoe lang we dit alles kunnen blijven doen. Dit vertrouwde schrijfgerei ligt namelijk onder vuur. Een tijdje geleden verscheen in het nieuws het bericht dat kinderen in Finland niet meer hoeven te leren schrijven met een pen. In plaats daarvan krijgen ze typeles op een iPad; met een pen schrijven is toch niet meer van deze tijd?! Of toch nog wel?
Een stukje nostalgie
Ik kan me nog de tijd herinneren dat ik zelf leerde schrijven. Van school kreeg ik een kroontjespen die ik in de inkt moest dopen. Het inktpotje was ingebouwd in het tafeltje waaraan ik schreef en werd na gebruik afgedekt met een schuifje. Ik kan de geur van de inkt ruiken. Je moest opletten dat je de pen niet te diep in de inkt doopte, anders kreeg je al snel een vlek op je werk. Om de schade te beperken, had ik de beschikking over vloeipapier die ik op de vlek kon leggen zodat de inkt werd geabsorbeerd. Mijn klasgenoten en ik besteedden uren aan het verbeteren van ons handschrift. Als er een haaltje aan een letter de verkeerde kant op wees, zette de leraar er een rode cirkel omheen. Dit alles klinkt heel romantisch, maar het gaf toen ook flink wat stress. We hadden immers geen deleteknop. Als we een lelijke vlek of een fout in een stuk maakten, betekende dat dat we helemaal opnieuw moesten beginnen.
De ontwikkeling van een mooi handschrift werd als een belangrijk aspect van het onderwijs beschouwd. Het legde de basis voor de toekomst; schrijven zou je immers je hele leven moeten doen. En als je een slecht handschrift had, dan kon dat je carričre danig in de weg staan. Sowieso moesten sollicitatiebrieven met de hand geschreven worden. Brieven die er slordig uitzagen werden er het eerst uitgefilterd. Want als iemand een slordig handschrift had, dan kon je ervan uitgaan dat die persoon ook slordig zou werken. En waarschijnlijk had hij of zij ook een ongeorganiseerd karakter - daar hoefde je geen grafoloog voor te zijn om dat te kunnen beoordelen!
Grafologie
De gedachte dat het handschrift van iemand iets kon verraden over diens karakter zorgde voor een grote belangstelling voor handschriftanalyse bij personeelsselectie. Schreef iemand met kleine letters dan had hij of zij waarschijnlijk een timide karakter. Hield de schrijver brede kantlijnen aan dan was die persoon erg voorzichtig. Zinnen die doorliepen tot het einde van de bladzijde duidden er daarentegen op dat de schrijver niet bang was voor de toekomst. Zo maakte het verschil of je kleine of grote halen aan de letters maakte, of de letters naar links of naar rechts helden, of je vaste of losse letters schreef en of je in dit alles wel consequent was.
Toen de geschreven sollicitatiebrief nog de voorkeur had, werd grafologie frequent gebruikt. Daarbij werd niet altijd een grafoloog ingeschakeld, maar veel recruiters gingen af op het eigen gevoel bij het beoordelen van een handschrift. Helaas bleek uit recenter onderzoek dat de criteriumvaliditeit van handschriftanalyse zeer laag was. Dat betekent dat het verband tussen de indicatoren (hier het handschrift) en het criterium (het erop volgende werkgedrag) beperkt aangetoond kon worden. Dit toch al slechte meetinstrument werd er ook niet beter op toen steeds meer mensen gebruik gingen maken van een computer voor hun schrijfwerk. Dat betekent immers ook dat ze te weinig schrijven om een authentiek handschrift te ontwikkelen.
Zijn mooie schrijfletters nog wel zinvol?
In vergelijking met de tijd dat ik zelf op de basisschool zat, wordt het (mooi) kunnen schrijven met een pen steeds minder belangrijk gevonden in het onderwijs. In de onderbouw krijgen kinderen nog wel schrijfles. Daar wordt nog kritisch gekeken naar het handschrift. Maar zodra er iets geschreven moet worden voor een ander vak zoals aardrijkskunde, natuur of geschiedenis, dan wordt er alleen nog gecorrigeerd op de inhoud. Of kinderen dan los of aan elkaar schrijven, blijkt niet meer zo belangrijk. De voorwaarde is dat het leesbaar is. In het bovengenoemde artikel geeft het AD de Steve Jobsschool (het ‘Onderwijs voor een Nieuwe Tijd’, waar kinderen vooral werken met Ipads) als voorbeeld. Op deze school mogen ouders bepalen of hun kinderen nog traditioneel met een pen zullen leren schrijven, of niet. Standaard leren ze er alleen nog maar blokletters schrijven. Volgens Maurice de Hond, de bedenker van deze iPad-school, heeft dat voor de meeste ouders ook de voorkeur boven het moeten aanleren van schrijfletters, die ze immers toch nauwelijks meer nodig zullen hebben.
Naar aanleiding van het nieuws uit Finland dat kinderen daar niet meer leren schrijven met een pen, maar alleen leren typen, interviewde het AD een aantal ander betrokkenen. Harm van Gerven van de PO-raad, de koepelorganisatie van basisscholen, liet aan het AD weten de Finnen wel te begrijpen. Volgens Van Gerven moeten we de leerlingen 21ste-eeuwse vaardigheden bijbrengen en ze niet leren hoe het 50 jaar geleden was. Schrijver Ronald Giphart vergeleek hoeveel hij in totaal schrijft met hoe weinig daarvan nog met de pen plaatsvindt: ‘Incidenteel doe je dat nog op een enveloppe of een formulier van school; verder niet’. Daar heeft hij natuurlijk een punt. Schrijven met een pen is vooral zinnig voor het maken van korte notities. Als er grote stukken tekst moeten worden geschreven gebeurt dat vooral elektronisch. Ik kreeg onlangs het compliment dat ik zo’n ‘fijn pennetje’ heb. Ik moet toegeven dat daar behalve voor mijn ‘drafts’ weinig pen en papier aan te pas komen. Dat is met geen pen te beschrijven...
Pleitbetoog voor de pen
Is het dan tijd dat we net als de Finnen maar afscheid nemen van de schrijfletters en dat we daarna misschien ook gedag zeggen tegen de pen als schrijfgerei? Behalve de nostalgische gevoelens die we erbij hebben, is het goed om eens te kijken in welke situaties we nog wel met de pen schrijven. Dat is toch nog meer dan je in eerste instantie zou denken. En zijn er misschien mogelijkheden om de pen nog meer te benutten dan we nu doen?
1. Notities
Natuurlijk kunnen we gebruik maken van allerlei elektronische agenda’s. Uiteraard is het mogelijk je boodschappenlijstje in te voeren in je telefoon. Maar is het altijd zo handig? Bij mij thuis hangt een weekagenda in de keuken (akelig ouderwets) waar mijn vrouw en ik onze dagelijkse afspraken in opschrijven (met de pen). Zeer toegankelijk! En op het toilet hebben wij een kalender met de verjaardagen van vrienden en bekenden (niet met blokletters). Dit ervaar ik als een betere reminder dan de pop-ups van Facebook (ach ik ben niet van deze tijd).
2. Aantekeningen
Op een sprekersevenement van Managementboek.nl die ik enige tijd geleden bijwoonde, vertelden de sprekers over hun ervaringen met schrijven en presenteren, ze deelden anekdotes en gaven tips. Interessante zaken om later nog eens tot je door te laten dringen. De zaal was gevuld met zakenmensen, maar niemand van hen had zijn laptop of iPad op schoot. Toch werden er veel aantekeningen gemaakt. Wat handig toch zo’n pen en dat papier! De pennen lagen trouwens al voor het grijpen bij de ingang, want wie heeft er in deze tijd nog een pen op zak?
3. Drafts
Ik noemde ze al eerder: mijn ‘drafts’. Dat zijn de aantekeningen die ik maak als voorbereiding op mijn artikelen, boeken en presentaties. Hoe ziet dat eruit? Nou, telkens als ik inspiratie krijg of als mij een goed idee te binnen schiet, schrijf ik dat snel op kleine briefjes. Dat kan midden in de nacht zijn. En op zo’n moment (als ik half wakker ben) is zo’n verlicht beeldscherm toch wel pijnlijk aan mijn ogen. Nee, dan maar liever pen en papier!
4. Stroom- of verbindingsstoring
Onze elektronische apparatuur is afhankelijk van stroom en digitale uitwisseling vindt plaats via internet. Als de elektriciteit het niet meer doet of de internetverbinding het begeeft, is alles wat je geschreven hebt weg. Zo kun je wel enthousiast met je boodschappenlijstje op je telefoon naar de supermarkt, maar heb je toch een probleem als je batterij ‘low’ is.
5. Originele en gepaste wensen
Schrijft u nog kerstkaarten of stuurt u uw eindejaarswensen het liefst digitaal? Dat laatste is het snelst. Het kost ook het minste werk. Aan iedereen die elkaar niet kennen, stuurt u gewoon dezelfde groet. Waarom niet?! Een belangrijke reden waarom niet, is omdat het daarmee als vanzelf minder persoonlijk is. Een handgeschreven bericht geeft de ander het gevoel dat de boodschap ook echt voor hem of haar bedoeld is. U laat met zo’n bericht merken dat u aandacht hebt voor de ander en dat u tijd aan hem/haar besteedt.
Extra belangrijk is dat nog als het gaat om andere wensen dan die met de Kerst of een verjaardag. Een condoleance schrijf je niet op Facebook of in een mailtje! Hetzelfde geldt voor andere belangrijke gelegenheden zoals een gelukwens bij een geboorte of een huwelijk.
6. Een opvallende sollicitatiebrief
Een e-mailtje is zo geschreven en ontvangen, en als het nodig is, is de printer ook geduldig. Het is in deze tijd niet moeilijk om aan veel mensen, veel informatie te sturen. Die ervaring verandert als u plotseling een handgeschreven brief ontvangt. Die valt op en geeft u een persoonlijk gevoel. Hieruit blijkt ook dat het de ander energie en moeite heeft gekost. Het is zo ook een bijzondere manier geworden om persoonlijk op te vallen. Er was een tijd dat sollicitatiebrieven en CV handgeschreven moesten zijn. Daarna kwam de tijd dat een uitgetypte CV begeleid werd met een handgeschreven brief. Vervolgens werden CV én brief getypt, uitgeprint en voorzien van handtekening opgestuurd. Nu worden de meeste sollicitatiebrieven per e-mail verstuurd. Dat is handig in de tijd van sollicitatieplicht. De sollicitant kan zo snel vele bedrijven aanschrijven. En de bedrijven krijgen veel sollicitanten. Wordt het dan niet tijd dat we de handgeschreven brief weer in ere herstellen?
7. Een bijzonder visitekaartje
En als u dan toch weer met de pen aan het schrijven bent. Wat dacht u er dan van om een handgeschreven visitekaartje te creëren? Ooit was er een tijd dat het bijzonder was om een persoonlijk visitekaartje te hebben. Nu kan iedereen ze eenvoudig zelf laten drukken. Tegelijkertijd zijn er ook steeds meer mensen die helemaal geen visitekaartjes meer hebben. Ze wisselen hun gegevens alleen nog elektronisch uit met anderen. Het uitreiken van een voorgedrukt kaartje met iemands persoonlijke gegevens lijkt verleden tijd. Toch is er een leuk en opvallend alternatief denkbaar. Steek eens neutrale kaartjes bij u met aan de voorzijde een mooie afbeelding of interessante spreuk erop en een blanco achterzijde. Als u een boeiend zakengesprek hebt gehad reikt u zo’n kaartje uit. U schrijft er dan op de achterzijde ter plekke (met een pen) uw naam, e-mailadres en telefoonnummer op. Reken maar dat u met zo’n handgeschreven kaartje indruk maakt. De ontvanger zal zich u, door uw handgeschreven kaartje, beter herinneren. Dit gebaar nodigt bovendien ook uit om u ook echt te gaan bellen.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
Lees ook het artikel: Vijftien functies en effecten van... uw pen!
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie