Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Uw toekomst in perspectief
Het is bijna kerstmis. Dit is een periode waarin we graag terugkijken op de resultaten van het afgelopen jaar. Veel organisaties sloten jaarlijks de decembermaand feestelijk af met een kerstgratificatie en/of eindejaarsgeschenk voor alle medewerkers. Standaard werd dit vergezeld van een brief van de directie met een strekking als: Hartelijk dank voor uw bijdrage aan de goede resultaten van de organisatie in het afgelopen jaar. Wij zien, met u, in vertrouwen vooruit naar de te verwachten successen in het komende jaar. Dit is een boodschap die getuigt van dank en uitgaat van een verwachtingsvol toekomstperspectief.
Een turbulent jaar
Maar is het toekomstperspectief nog wel zo hoopvol? Het einde van het jaar ontplooit zich nu in veel bedrijven toch anders. Het is maar de vraag of u - vanwege bezuinigingen - nog wel een gratificatie of geschenk ontvangt. En als u die al krijgt, is de begeleidende brief meestal van een ander kaliber. Ik kreeg zo’n brief onder ogen die begon met de zin: We kijken dit jaar terug op een - vooral in economisch opzicht - turbulent jaar, waarvan de gevolgen ook in 2012 en volgende jaren gevoeld zullen worden. Geheel verrassend is dit niet. De verwachtingen van veel organisaties zijn immers anders dan voorheen. En dit raakt ook onze eigen verwachtingen over onze carrière. Wat brengt de toekomst u in 2012 en daarna?
Tegen uw verwachting in
Toen u in dienst trad van de organisatie waar u nu werkt, had u een zekere verwachting over hoe uw toekomst eruit zou kunnen zien. U bent hier mogelijk ooit gestart als middenmanager, maar veronderstelde dat u - gezien uw vooropleiding en ervaring - op den duur zeker wel kon doorstromen naar een hogere managementfunctie. En als u die kans in deze organisatie niet zou krijgen, dan waren er nog genoeg mogelijkheden voor u buiten de deur. Maar de brief die u nu ontving bij uw (misschien niet eens) kerstpakket, bevestigt nog een keer het vermoeden dat u al een poosje hebt. Uw toekomst is niet zo zeker als u had verwacht. Op het product dat uw organisatie levert, wordt in deze tijd misschien flink bezuinigd, dus het is maar de vraag of uw organisatie de crisis overleeft. En als u onverhoopt wordt ontslagen, liggen de banen niet voor het oprapen. Ook uw kans op doorstromen binnen uw organisatie is beperkt: vanwege de plattere organisatiestructuren komen er steeds minder hogere managementfuncties vrij.
Uw carrière onder de loupe
Wat betekent dit voor uw carrière? Is het daarmee misschien over en uit? Hebt u sneller dan u dacht uw plafond bereikt? Moet u genoegen nemen - en zelfs blij zijn - met de baan die u hebt (als u die tenminste nog hebt)? Dat hangt er helemaal vanaf wat u onder carrière verstaat en wat u persoonlijk precies wilt bereiken in uw werk. En verder: wat zijn uw verwachtingen met betrekking tot uw carrière en hoe flexibel bent u om met veranderingen daarvan om te gaan?
Wat is uw carrière eigenlijk?
Als we het over uw carrière hebben, is het prettig om te weten wat we daar precies mee bedoelen. Er bestaan verschillende gedachten over wat onder carrière wordt verstaan. Een interessante definitie van carrière is die van John Arnold:
De opeenvolging van aan werk gerelateerde functies, rollen, activiteiten en ervaringen.
- De term opeenvolging betekent hier: meer dan één. We kijken dus niet alleen naar uw huidige functie, maar ook naar hoe deze functie gerelateerd is aan uw verleden en toekomst.
- In deze definitie (in tegenstelling tot andere) is carrière niet beperkt tot professioneel (betaald) werk en managementfuncties. Het gaat ook niet per se over een doorgroei naar steeds hogere posities binnen hetzelfde beroep en organisatie.
- De term: aan werk gerelateerd, impliceert dat activiteiten zoals (bij)scholing, training, vrijwilligerswerk, maar ook werkloosheid als onderdelen van iemands carrière kunnen worden gezien. Tijdelijke contracten en ondernemersschap horen er ook bij.
- Het woord ervaringen kent twee betekenissen. Er wordt vaak het leerproces mee bedoeld, waarbij u zich door oefening bepaalde vaardigheden hebt eigen gemaakt. Verder is ervaring ook uw subjectieve beleving van uw werk. Of u uw carrière als succesvol beleeft, heeft bijvoorbeeld niet alleen te maken met het salaris dat u ontvangt of de positie die u bekleedt. Het gaat er ook om hoe u dit beleeft. De ene persoon kan zijn carrière als succesvol ervaren als hij de positie van plaatsvervangend directeur heeft behaald. Een ander kan juist het gevoel hebben dat hij heeft gefaald omdat hij er niet het maximale (directeur) uit heeft kunnen halen. Iets soortgelijks geldt ook voor salaris. Misschien vinden anderen dat u een topsalaris hebt, maar bent u niet tevreden omdat u minder verdient dan de man van uw zus.
Veranderingen in toekomstperspectief
Enkele decennia geleden gingen werknemers nog uit van een uitgestippelde carrière en daarmee een enigszins voorspelbaar toekomstperspectief. Je kwam binnen op de onderste sport van de organisatie, deed ervaring op en kon daarna in je organisatie en beroep steeds verder doorgroeien in de lijn (managementfuncties) . Rosabeth Moss Kanter noemde dit de bureaucratische carrière. Daarnaast identificeerde Kanter nog twee andere carrières.
De tweede is de professionele carrière. Daarbij vindt de groei niet zozeer plaats door promotie naar een steeds hogere positie, maar door de ontwikkeling van vaardigheiden om steeds complexere taken te verrichten waardoor je uiteindelijk groeit in de rol van vakman of expert binnen je beroep. Wetenschappers en vakmensen ondervinden vaak dat er binnen hun beroep in de organisatie een zeker plafond bestaat - doorgroei binnen hun specialisme is onmogelijk. Ze kunnen alleen promoveren in de hiërarchie. Dat betekent dat zij een managementfunctie moeten gaan vervullen om ‘hogerop’ te komen en meer te verdienen. Daar heeft niet iedereen zin in. Bovendien is niet iedereen daar evengoed toe in staat. Helaas komt het nog steeds voor dat gerenommeerde wetenschappers en uitstekende vakmensen promoveren tot matige managers. Het zou goed zijn als organisaties behalve een hiërarchische, ook een functionele carrièreladder hanteren. Dit nodigt mensen uit zich te ontwikkelen in waar ze goed in zijn.
De derde carrière die door Kanter beschreven wordt, is de ondernemerscarrière. Daarbij gaat het om de capaciteit om kansen tot ontwikkeling van iets nieuws te zien en de mogelijkheden daartoe te ontplooien in eigen werk of organisatie.
Uw toekomst in perspectief
De tijden zijn veranderd en daarmee verandert ook de traditionele blik op de carrière: de groei in de lijn. Michael Arthur noemt dit fenomeen: de grenzeloze carrière. Carrières worden grenzeloos doordat mensen - uit eigen keuze of vanwege noodzaak - de grenzen tussen organisaties, afdelingen hiërarchische niveaus, functies en vaardigheden overschrijden. Ook de grens tussen werk en niet werk vervaagt volgens Arthur omdat mensen steeds vaker rekening houden met de invloed van een functie op hun persoonlijke leven en omdat steeds meer werk vanuit huis wordt verricht. Toch betekent de vervaging van de grenzen niet per se dat de contacten vervagen. Arthur noemt dat een succesvolle grenzeloze loopbaan juist deelname (het aangaan van hechte relaties met anderen, zonder de onafhankelijkheid te verliezen) en uitwisseling (individuele reacties op de omgeving) vergen. Toekomstperspectief betekent steeds vaker dat u uw toekomst letterlijk in perspectief (in relatie tot omgeving en omstandigheden) dient te zien.
Een succesvolle carrière?
Als u nadenkt over uw carrière, ontkomt u er bijna niet aan dat u die beoordeelt in termen van uiterlijk succes. Bij het beoordelen van het succes van een carrière, wordt meestal het eerst gekeken naar objectieve aspecten zoals salaris en hiërarchische positie. Deze zijn immers het gemakkelijkst meetbaar. En omdat de beschrijvingen van uiterlijk succes altijd over deze objectieve aspecten gaan, doen we ons best om die te bereiken. Tegelijkertijd vertellen we onszelf dat geld en macht niet zo gelukkig maken. In werkelijkheid wordt het succes van uw carrière voor een groot deel bepaald door zaken die niet zo gemakkelijk zijn te meten. Jane Sturges onderzocht wat de medewerkers van een grote organisatie ervoeren als succesfactoren in hun carrière. De meest genoemde factoren die de ervaring van succes opriepen waren: persoonlijke invloed, erkenning voor je resultaten, een gevoel van prestatie, werkplezier, werken met integriteit en balans tussen werk en privé. Als u dit in beschouwing neemt, is het kerstgeschenk misschien belangrijker dan u in eerste instantie zou denken. Medewerkers kunnen het immers ervaren als een belangrijke vorm van erkenning voor hun inzet.
Wat is uw loopbaananker?
Wat is voor u belangrijk in uw carrière? Wat is zo centraal in uw werk dat u het nooit zou opgeven, zelfs niet als u daarvoor een moeilijke keuze zou moeten maken? Dergelijke centrale belangen of kernthema’s in uw werk noemde Edgar Schein loopbaanankers. Loopbaanankers ontstaan uit een mix van vaardigheden, motieven, behoeften en waarden. Ze representeren diepgewortelde voorkeuren en waarden die direct verbonden zijn aan uw identiteit. Als u van baan zou wisselen, is het essentieel dat deze voorkeuren en waarden behouden blijven om een gevoel van doelgerichtheid en succes in uw werk te behouden. Gedwongen ontslag kan de essentie van uw carrière (loopbaananker) beschadigen. Maar ook als u promoveert naar een managementfunctie, terwijl uw hart feitelijk ligt in uw werk van wetenschapper of vakman, kunt u zich ongelukkig voelen omdat u te ver afgaat van uw oorspronkelijke loopbaananker. Onderzoek eens wat uw loopbaananker is. De loopbaanankers die Schein noemde zijn:
Management competentie
U houdt ervan om leiding te geven. U vindt het een uitdaging om problemen op te lossen met andere mensen. U vindt verantwoordelijkheid belangrijk. U treedt vooral op als generalist en houdt zich alleen tijdelijk bezig met specialistenwerk, alleen om ervaring op te doen. Voor u zijn promotie, verantwoordelijkheid leiderschap en inkomen belangrijk.
Technische/functionele expertise
U bent vooral geïnteresseerd in het ontwikkelen en uitdragen van gespecialiseerde vaardigheden en kennis. U vindt het leuk om met specifieke vragen geconfronteerd te worden en gebruik maken van uw kennis en vaardigheden om het er goed en beter af te brengen dan anderen. U baseert uw identiteit op de kennis en vaardigheden die u uitdraagt.
Zekerheid
U hebt behoefte aan een betrouwbare en voorspelbare werkomgeving. U vermijdt elk risico. Dit kan zich uiten in baanzekerheid of zekerheid over de werkplek. Mocht er iets verkeerds gaan in uw leven, dan bent u in ieder geval goed verzekerd.
Autonomie/onafhankelijkheid
U hebt er een hekel aan om beperkt te worden in uw werk. U houdt van vrijheid in plaats van standaarden, regels, vaste werktijden, kledingsvoorschriften enzovoorts.
Ondernemingszin/creativiteit
U wilt graag nieuwe dingen bedenken, creatief zijn en liefst uw eigen bedrijf runnen. U vindt persoonlijke eigendom en eigen vermogen erg belangrijk. Rijkdom is voor u een teken van succes. U bent vooral gericht op de ontwikkeling van uw eigen producten, diensten en/of onderneming.
Uitdaging
U gaat door roeien en ruiten en deinst er niet voor terug om ogenschijnlijk onoverkomelijke hindernissen te nemen. U houdt ervan om in zware omstandigheden te overwinnen. U zult van baan veranderen als u uw werk saai vindt en uw carrière kan heel wisselvallig zijn.
Dienstverlening/ toewijding
U wilt graag aan het werk zijn met en voor mensen. U houdt van werk waarin u uiting kunt geven aan sociale, politieke, religieuze of andere persoonlijke waarden. U werkt het liefst in een organisatie die uw waarden onderschrijft.
Levensstijlbalans
U hecht waarde aan een goede balans tussen werk, gezin, vrije tijd en andere activiteiten. U vindt het prettig om niet alleen te werken in uw leven, maar ook voldoende tijd te nemen voor uw relaties en ontspanning. Als het mogelijk is neemt u graag eens een sabbatical.
Als u onderzocht hebt wat uw belangrijkste loopbaananker is, kunt u daar rekening mee houden zodra zich veranderingen in uw carrière aandienen. Zo kunt u zich voornemen dat u, ondanks de omstandigheden, in uw werk en leven behoudt wat het belangrijkste voor u is.
Een voorspoedige carrière in 2012
Wat 2012 ons gaat brengen weten we niet. Sommige mensen menen dat er in 2012 een soort omslagpunt zal plaatsvinden omdat de Maya-kalender dan ophoudt. Anderen concluderen daaruit dat de wereld op 21 december 2012 zal vergaan. We kunnen in ieder geval niet ontkennen dat er op dit moment allerlei veranderingen in de wereld gaande zijn - maar of dat te maken heeft met de Maya-kalender, is maar de vraag. Bovendien kan het in het geval van een omslagpunt alle kanten opgaan. Wie weet verandert er dus juist één en ander ten goede voor uw carrière! Maar misschien bent u nuchterder ingesteld en gelooft u niet zo in mysterieuze voorspellingen.
Hoe dan ook, believer or non-believer, ik wens u in ieder geval bij deze prettige kerstdagen, een goede jaarwisseling en een voorspoedige carrière in 2012. Tot volgend jaar!
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie