Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Wanneer stopt uw persoonlijke ontwikkeling?
De toenemende vergrijzing zorgt ervoor dat we steeds meer oudere werknemers tegenkomen. Straks wordt de pensioenleeftijd misschien verhoogd naar zevenenzestig jaar. Minister Donner wil jonge werknemers zelfs laten doorwerken tot hun zeventigste. In de toekomst zijn er dus veel oude mensen aan het werk, maar hoe zit het dan met de motivatie. Hebben we genoeg inspiratie om maar te blijven doorgaan. En moeten we ons persoonlijk blijven ontwikkelen om de veranderingen in het werk te blijven bijbenen. Oudere medewerkers draaien veelal op ervaring en routine. Zij gaan er vanuit dat de effectiviteit van hun werkwijze zich in de tijd wel bewezen heeft. Sommige van hen menen dat zij zich daarom helemaal niet meer hoeven te ontwikkelen. Staat u nog midden in het werk of bent u inmiddels (mentaal) al aan het afbouwen?
Wat is uw echte leeftijd?
Een paar jaar geleden verscheen er een televisieprogramma over gezondheid. Daarin werd verondersteld dat iemands echte leeftijd kan verschillen van zijn kalenderleeftijd. Met een gezonde levensstijl ben je feitelijk jonger dan een leeftijdsgenoot die er een ongezonde manier van leven op nahoudt. Maar ook in de werksituatie bestaat er een onderscheid tussen de kalenderleeftijd en de ‘echte leeftijd’ van de medewerkers. Vaak is er verschil te zien in instelling en motivatie tussen oudere en jongere werknemers. De oude garde brengt een grote dosis ervaring mee. De jonkies brengen enthousiasme en komen vaak met inspirerende ideeën die al dan niet uitvoerbaar zijn. U kunt dit combineren. Als u put uit uw ervaring en tegelijkertijd open blijft staan voor veranderingen en persoonlijke ontwikkeling blijft u jong.
Persoonlijk Ontwikkelings Plan
Vorig jaar gaf ik een aantal workshops tijdens een studiedag voor docenten uit het basisonderwijs. Tijdens deze dag stond de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers centraal. De docenten konden kiezen uit verschillende workshops met uiteenlopende thema’s. Elke workshop was gericht op de individuele ontplooiing van de medewerker en het maken van een Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP).
In de pauze luisterde ik naar een docent die mij vertelde dat hij voor zichzelf niet zoveel waarde hechtte aan deze dag. Hij legde mij uit dat hij 55 jaar was. Hij werd gedreven door zijn ervaring en meende dat er voor hem niet zoveel meer te ontwikkelen viel. Het moeten nadenken over toekomstige verbeteringen en de verplichting tot het maken van een POP riepen weerstand bij hem op. Hij zag zichzelf als een ervaren rot in het vak die in zijn carričre een aantal nuttige routines had aangeleerd die hij liever niet overboord gooide. Veel nut zag hij daarom niet in het maken van zo’n plan. Tegelijkertijd liet hij blijken dat hij zich er ook weinig druk om maakte. Hij had al zo vaak meegemaakt dat er dergelijke nieuwe initiatieven bedacht waren. Meestal liep het dan niet zo’n vaart en waaide het vanzelf weer over.
Moet je je altijd maar blijven ontwikkelen?
Deze medewerker maakte zich niet zo druk om de vernieuwingen waarin hij zou moeten participeren. We merken het wel, was zijn idee. Hij was in ieder geval niet van plan er veel energie in te steken. Wat er ook zou veranderen, het zou zijn tijd wel uitduren. Natuurlijk kun je je afvragen in hoeverre het zinnig is dat iemand aan het eind van zijn loopbaan nog gedwongen wordt zich bezig te houden met zijn persoonlijke ontwikkeling. Hoe zinnig is het om op zo’n moment nog allerlei opleidingen te gaan volgen en nieuwe wegen in te slaan? Kun je als leidinggevende ook accepteren dat een wat oudere medewerker zich berust in de huidige situatie? Deze persoon heeft zich immers bewezen door ervaring en betrouwbaarheid. U kunt er op rekenen dat hij zijn werk de komende tien jaar op dezelfde deugdelijke wijze zal uitvoeren. Veel zal er niet veranderen, maar is dat altijd zo nodig?
Persoonlijk denk ik van wel. Het is goed voor de organisatie, voor de verhoudingen in het team en voor de persoon zelf om zich tot op de laatste dag te willen blijven ontwikkelen. De medewerker uit het voorbeeld maakte zich niet zo erg druk om de veranderingen en zag daar voor zichzelf in ieder geval geen rol in. Hij deed wat hij altijd deed, en zo was het voor hem goed. Waarom is het voor iemand van zeg maar vierenzestig en een half toch goed om zich bezig te blijven houden met veranderingen en zich persoonlijk te ontwikkelen?
Maak je niet druk...
Van oudere medewerkers kunnen wij veel leren. Ze hebben niet alleen een bijzondere expertise op hun vakgebied ontwikkeld. Ze hebben ook ervaring in het hanteren van uiteenlopende lastige situaties. Vaak zijn dit de mensen die moeilijke vraagstukken gemakkelijk kunnen relativeren. Ze reageren in alle rust op de perikelen die zich op dat moment voordoen en laten zich niet gemakkelijk uit het veld slaan. Als de paniek in de tent toeslaat, bewaren zij de kalmte en het overzicht. Ze hebben geleerd zich niet zo druk te maken om de dingen die spelen en dit beschermt hen tegen alle opwinding. Ze gaan gestaag door met wat ze altijd al deden en adviseren de fanatiekelingen zich ook wat minder druk te maken.
Je niet zo snel druk maken is een prettige eigenschap. Dit voorkomt een hoop stress. Verder helpt het om met enige nuchterheid naar de problemen die zich voordoen te kijken. Het gevaar bij deze instelling is echter dat je je al snel nergens meer druk over maakt. Dit lijkt op de houding die dienstplichtige militairen aan het eind van hun diensttijd vertoonden: Ouwe stomp hiero! Het interesseert me allemaal niets, het zal mijn tijd wel uitduren. Door deze opstelling laat je je niet uit het lood slaan door wat er op je afkomt, maar je verliest tegelijkertijd ook elke betrokkenheid en inspiratie. Deze houding zorgt er ook voor dat je elke verandering als een bedreiging kunt ervaren. Het weerhoudt je iets nieuws te leren en je te ontwikkelen.
Wat gaat de tijd toch snel
Als je lang hetzelfde werk doet, wordt dat gewoon. Elke dag lijkt dan hetzelfde. Je wordt zelden meer verrast door iets nieuws. Het kost je nog weinig energie. Tegelijkertijd brengt het je ook weinig. De werkzaamheden die je dagelijks uitvoert, inspireren dan niet meer. Kunt u zich nog het enthousiasme herinneren waarmee u ooit begon aan de baan dat u nu doet? Voelt u diezelfde geestdrift nog of is uw betrekking inmiddels verzand tot een verzameling routineklussen? Het gevoel van enthousiasme dat we voor ons werk en onze doelstellingen hebben kan in de loop van de tijd behoorlijk afzakken. Dit is vooral als onze arbeid ons niets nieuws meer brengt. En als we niets nieuws beleven, vliegt de tijd voorbij. Er is immers weinig dat onze aandacht nog prikkelt.
Het is net als wanneer u twee weken op vakantie gaat. De eerste week wordt u overspoeld door de nieuwe indrukken die uw vakantiestek u biedt. Vaak is dit ook de week waarin u het meest onderneemt. In de tweede week is de omgeving vertrouwd. In die week doet u ook veel minder. U doet minder indrukken op. Voor uw gevoel gaat de tweede week sneller voorbij. Zolang we ons brein weten te boeien met nieuwe en uitdagende informatie blijven we jong. De tijd gaat dan in onze beleving een stuk langzamer. Het geeft ons meer herinneringen uit een bepaalde periode. Misschien heeft u die ervaring ook: toen we jong waren leek de tijd langer te duren. En naar mate we ouder worden gaat de tijd sneller. Het is dus de kunst om ervoor te zorgen dat je hersenen actief blijven door ze steeds wat nieuws te bieden. Het is goed om eens af te stappen van het vertrouwde en u te wagen in het diepe. Gek genoeg is dat niet hetgeen waar we van nature naar streven. We dagen onszelf liever niet uit en doen liever wat vertrouwd is.
Verrast door kleine dingen
Een kind wordt nog door alles verrast en kan enthousiast worden over de kleinste dingen. Mijn zoontje van vier roept mij met trots als het hem gelukt is twee kurken op elkaar te stapelen. Vervolgens probeert hij gepassioneerd er een derde kurk bovenop te plaatsen. Hij reageert gefrustreerd als hem dat niet lukt. Hij is geďnspireerd en betrokken bij alles wat hij doet. Elke nieuwe onderneming biedt hem verrassingen. Soms lukt het zoals hij wil en dan weer ervaart hij een tegenslag. Dit biedt de nodige opwinding. Hij maakt zich nog druk om kleine dingen. Hij blijft het proberen en ontwikkelt zich voordurend. Het stapelen van kurken zou u en mij waarschijnlijk minder beroeren. En omdat wij al bij voorbaat weten dat de kans groot is dat de stapel bij de derde kurk instort, zouden we het niet eens uitproberen. Het kost mij soms moeite om mijn zoontje niet te voorzien van ongevraagd advies om hem de frustratie die ik voorzie te besparen: ‘Dat lukt niet! Dat is al eens uitgeprobeerd!’.
Dit is vergelijkbaar met het verschil in instelling tussen sommige jonge en oudere werknemers van een organisatie. Stagiaires en jonge medewerkers sprankelen vaak van de nieuwe ideeën. De organisatie zou kunnen verbeteren als... Maar het blijkt lastig voor hen de langer zittende club te overtuigen. Die uiten zich in termen van behoudendheid en ervaring: ‘Dat lukt niet...’, ‘Dat hebben we al eens gedaan...’, ‘Dit is niets nieuws...’, ‘Moeten we het nu al weer over deze kwestie hebben?’.
Als ik een poosje kijk naar mijn zoontje, kan ik worden meegesleept door zijn enthousiasme. Medewerkers die lang bij een organisatie werken kunnen worden geďnspireerd door het enthousiasme van de jongere garde. Door hen behoudt u uw oorspronkelijke enthousiasme. Enthousiasme is enorm besmettelijk en zal u aansteken, tenzij u zich ertegen immuniseert.
Het is wel klaar... of niet?
De docent die ik sprak tijdens de studiedag hoefde zich niet zo nodig meer te ontwikkelen. Dat was wel klaar voor hem. Tenslotte hoefde hij nog maar tien jaar te werken. Ik kan u zeggen dat deze tien jaar dan voor zijn beleving ook snel voorbij zullen zijn. De tijd zal immers voorbij razen zonder al te veel nieuwe input en zonder enthousiasme voor het werk dat hij doet. Misschien ziet hij vooruit naar de tijd van zijn pensioen omdat hij dan pas kan gaan genieten. Maar ook dat zal hem tegenvallen als hij nu al elke mogelijkheid tot ontwikkeling en vernieuwing naast zich neer legt. De tijd staat stil als u zich kunt blijven boeien voor wat u doet en als u geen gelegenheid laat liggen om u verder te ontwikkelen. Er is altijd ruimte voor persoonlijke ontwikkeling zowel binnen als buiten uw werk. U bent nooit helemaal af, hoe oud u ook bent. En zolang u moeite doet om uzelf te blijven ontwikkelen, blijft u ook gemotiveerd en betrokken bij de dingen die u onderneemt. Het werk dat u doet geeft uzelf dan waarde en betekenis. Zo niet, dan is het inderdaad wel klaar.
Het kan ook anders. Bij een barbecue in onze straat ontmoette ik een gepensioneerde buurtgenoot. Tijdens zijn werkperiode hield hij zich bezig met hulpvoorzieningen aan gehandicapte studenten. Hij vertelde daar geestdriftig over. Hoewel hij er niet meer werkte bleef hij betrokken. Hij volgde nog steeds al het nieuws op zijn vakgebied. Regelmatig gaf hij nog lezingen voor zijn organisatie. Ook verstrekte hij advies aan oud collega’s. Ondanks dat hij klaar is met zijn werk, blijft hij zich ontwikkelen. De betrokkenheid bij zijn werk geeft hem nog steeds betekenis en houdt hem jong.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie