Home
Bodycom
Boeken
Video's
Communicatie
Lichaamstaal
Management
Emotie
Baby's
Leren
Cultuurverschil
Situatie
Persoonlijk
Clusters
Liefde
FAQ
Advies
Links
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Namaste: je zégt het, maar je dóét het ook...
Een bijdrage van drs. Herman Hümmels.
Handen-en-voeten-werk
Voor het eerst in Nepal. Ik ken geen woord Nepalees, maar ik vertrouw op mijn
handen-en-voeten-werk. Bovendien kan ik terugvallen op mijn dochter die hier een jaar woont.
En verder: veel Nepalezen spreken een half woordje Engels.
Ja of nee?
Eén van de dingen die het eerst opvalt is een gebaar met het hoofd dat meer op 'nee-schudden'
lijkt dan op met je hoofd 'ja-schudden'. Wij kennen dat 'kantelen-met-je-hoofd' ook wel,
maar we bedoelen dan zoiets als: 'misschien', of: 'het kan zijn'. We bewegen dan de kin naar links en het voorhoofd naar rechts, of andersom. Het lijkt meer op nee-schudden dan op ja-knikken.
Verwarrend? Het is maar wat je gewend bent. Een deel van de lichaamstaal is kennelijk aangeleerd.
Voor een ander deel lijkt lichaamstaal aangeboren. Lachen is een voorbeeld. Het heeft alleen bij
mensen de betekenis die wij kennen, want als je tegen een aap lacht is het een uiting van angst
of agressie. Daarom ben ik toch terughoudend met het gebruik van mijn handen-en-voeten-werk en
check ik nauwkeurig of er terug-gereageerd wordt op een wijze die ik verwacht. Is dat niet zo,
dan is mijn bedoeling niet overgekomen.
Ik versta er geen woord van!
Aan de rand van het Chitwan National Park wonen landbouwers. De mensen wonen in een lemen
hutje. Ernaast één of twee waterbuffels onder een afdakje van stro, een hooiberg en een mesthoop,
en een stukje grond erachter. Op ons fietstochtje rustten mijn vrouw en ik uit op een muurtje
van stenen om een boom, op een driesprong. We zaten nauwelijks of een bejaarde man kwam naar ons
toelopen, onderwijl van alles zeggend. Hij leek niet onvriendelijk. Dat bleek ook nadat ik
'namaste' gezegd had met het bijbehorende gebaar. Hij zei vriendelijk 'namaste' terug,
onderwijl druk doorpratend. Ik heb hem in het nederlands gezegd dat ik er geen woord van
verstond. Daarmee 'non-verbaal' zeggend dat ik hem niet verstond en ik mij niet verstaanbaar
kon maken. Hij had natuurlijk allang gezien dat ik geen Nepalees was; het spreken van een
andere taal maakte geen indruk, want hij ging gewoon door. Onderwijl waren er meer mensen
bijgekomen, allemaal mannen, en een oude vrouw, waarschijnlijk de vrouw van de eerste man.
Het gezelschap bestond duidelijk uit drie generaties.
Van zo'n situatie kan iets dreigends uitgaan. De tweede generatie riep de oude man onvriendelijk
terug. Ze bleven op enige afstand van me en probeerden op geen enkele manier met mij te
communiceren.
non-verbaal contact
De oude man raakte even in verwarring, maar begon toch weer tegen mij: een paar
keer dacht ik het woord 'Nepal' te verstaan. In het Engels zei ik dat ik Nepal een prachtig
land vond, maar ook dat maakte geen indruk. Wel begreep hij mijn handgebaar van 'kom maar naast
me zitten'. Dat deed hij dan ook even, maar kennelijk was de druk van de tweede generatie te
groot, want hij stond toch - al orakelend - weer op. Ondertussen had de derde generatie meer
interesse voor de fiets van mijn dochter: eerst trok het computertje op het stuur de aandacht,
daarna de fietspomp. Met een pompend gebaar en wijzend op de achterband 'vroeg' één van hen of
hij de bedoeling van dat ding goed had begrepen. Ik kon terug-communiceren dat hij gelijk had.
De situatie werd daardoor minder dreigend, temeer omdat het duidelijk was dat de derde
generatie - in de leeftijd van zo'n jaar of achttien - de 'strijd' tussen de eerste en de
tweede generatie met kennelijk plezier aanzag en non-verbaal met mij daarover contact had.
Bovendien: Nepalezen zijn zulke vriendelijke en zachtaardige mensen, dat van een werkelijke
bedreiging geen sprake kon zijn. Het is me niet duidelijk geworden wat de tweede generatie nu
eigenlijk bedoelde: ze waren kennelijk boos omdat de oude man zich met mij inliet, maar was
dat omdat ze mij niet pruimden of omdat ze vonden dat de oude man mij lastig viel?
Langzaam opstaand en met een vriendelijk 'namaste' in verschillende richtingen maakten we
een einde aan de situatie.
Zeggen én doen
'Namaste', dat zég je, maar je dóét het ook. Het zeggen gaat gepaard met een
gebaar: de handpalmen tegen elkaar, de vingers naar boven. Normaal zijn de handen op
borsthoogte, maar hoe hoger, hoe meer respectvol. Als er licht bij gebogen wordt versterkt dit
nog eens de uitdrukking. Ik vermoed dat dit gebaar uit zal sterven, want je ziet het vaker
maken naarmate de persoon ouder is. De jongeren geven elkaar naar westers gebruik een hand.
Ik zeg: 'Namaste' tegen elke lezer van deze site en tegen eenieder die er een bijdrage aan
levert. Lichaamstaal is onmisbaar in veel situaties. Is communiceren eigenlijk wel mogelijk
zonder? Bevat communiceren via internet ook elementen van 'lichaamstaal'? Het gebruik van
leestekens en 'emoticons' reken ik tot het 'geschreven' taalgebruik. Daarnaast kent ook elke
'inhoudelijke overdracht' op papier of via elektronische media een 'betrekkingsniveau' waarmee
de schrijver - vaak onbewust - uitdrukt hoe hij of zij de relatie tot een lezer ziet.
Ik eindig met de stelling dat schrijven een vorm van communiceren is waarbij non-verbale
communicatie gebruikt wordt. Hoe verhoudt zich 'non-verbale communicatie' tot 'lichaamstaal'?
Drs. Herman Hümmels
Lees ook: Ervaringen in Nepal
Meer lichaamstaal cultuur
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
Namaste
India
Pakistan
Indonesië
lichaamstaal
mensenkennis
psychologie
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie